Epidemia… lęku u dzieci.

Właśnie teraz, w okresie epidemii Covid-19 obserwujemy lawinowy wzrost rozmaitych dysfunkcji o podłożu lękowym u dzieci. Lęk może mieć różne natężenie i w zależności od etapu rozwojowego dziecka może przybierać różne formy.

Rodzice, opisując zachowania dziecka, często określają je jako cofnięcie się do wcześniejszego etapu rozwoju: dzieci dotychczas samodzielne boją się zostawać same w domu, rezygnują z kontaktów z rówieśnikami i zajęć, w których dotychczas chętnie brały udział, mają kłopot z samodzielnym ubieraniem się lub przygotowaniem sobie posiłku. W ich zachowaniu pojawiają się nowe fobie (lęk przed określonymi sytuacjami lub przedmiotami) lub dotychczasowe lęki nagle manifestują się z dużo większą siłą. Często obserwujemy też rozdrażnienie, trudności z koncentracją i nauką, problemy ze snem i rozmaite zaburzenia psychosomatyczne (dolegliwości bólowe bez wyraźnej przyczyny fizjologicznej).

Z pewnością jednym ze źródeł lęku jest epidemia, obawa o swoje zdrowie oraz osób najbliższych, izolacja społeczna i wynikająca z niej konieczna zmiana rozkładu dnia, oraz brak jasnej wizji najbliższej przyszłości – kiedy wrócę do szkoły? co z zajęciami pozaszkolnymi? czy wyjadę na ferie?…

Co możemy zrobić jako rodzice, aby pomóc naszym dzieciom przetrwać ten okres?

1. Zachowaj spokój – to w Tobie dziecko przegląda się poszukując potwierdzenia dla swoich lęków. Rzeczowo, ale spokojnie rozmawiaj o sposobach minimalizowania ryzyka zakażenia. Nie bagatelizuj, ale poinformuj, że zakażenie u dzieci zwykle przebiega w sposób łagodny lub bezobjawowy. Ilość informacji w mediach na temat epidemii, które docierają do dzieci, codzienne odliczanie ilości zakażeń i osób zmarłych powoduje, że Twoim zadaniem jest przede wszystkim budowanie poczucia bezpieczeństwa i spokoju.
2. Wprowadzaj rutynę i porządek w życie rodzinne, ale bądź też kreatywny! Planujcie czas na naukę, zabawy, prace domowe i sport. Rutyna przynosi dzieciom poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności. Nie należy jej jednak utożsamiać z nudą! Planując zajęcia bądźcie kreatywni – pieczcie ciasta, majsterkujcie, wspólnie ćwiczcie, planujcie wakacje, czytajcie na głos lub kilka głosów, nagrajcie swój własny audiobook, etc. Epidemia zbyt często traktowana jest jako usprawiedliwienie braku aktywności. Dzieci potrzebują ruchu. Ruch to zdrowie – nic się w tej kwestii nie zmieniło. Trzeba jedynie znaleźć odpowiednie miejsce i czas. Parki, lasy, otwarte przestrzenie są bezpieczne. Zwłaszcza teraz gdy większość nauki odbywa się on-line, dzieci potrzebują ruchu. Aktywność to najlepszy sposób na rozładowanie napięcia emocjonalnego.
3. Pozwól dziecku na okazywanie emocji. Dzieci mają prawo do wyrażenia złości, gniewu i żalu z powodu zmian jakie w ich życiu wywołały wprowadzone ograniczenia. Znajdź czas na słuchanie. Nic bardziej nie wkurza dzieci niż twierdzenie, że nie ma się czego bać, zanim wysłuchało się ich obaw do końca. Nie kwestionuj lęków – raczej wspólnie zastanówcie się jak je pokonać. Oferuj swoje wsparcie i zrozumienie. Jeśli czujesz, że sytuacja Cię przerasta poszukaj inspiracji u specjalisty.
4. Kontroluj mądrze dostęp do internetu – rozmawiaj z dzieckiem o treściach, które ogląda. Pamiętaj, że internet to też źródło treści o charakterze pornograficznym i przemocowym. Uwrażliwiaj swoje dziecko na ten rodzaj sytuacji, uprzedź, aby bez Twojej wiedzy nie wysyłało swoich zdjęć i nie nawiązywało kontaktów z nieznanymi sobie osobami. Rozmawiaj o tym w jakiej sytuacji może stać się ofiarą szantażu lub manipulacji za pośrednictwem mediów społecznościowych.
5. Zadbaj o siebie – zestresowany rodzic jest często przyczyną podniesionego poziomu lęku u dzieci. Bardzo prawdopodobne jest to, że ty sam doświadczasz teraz dużej porcji niepewności. Trudno wspierać innych gdy Tobą sam(ą)ym targają emocje. Znajdź czas na odpoczynek, zadbaj o siebie. A jeśli to nie wystarczy – poszukaj wsparcia.

W ramach programów realizowanych w klinice pracujemy z dziećmi cierpiącymi z powodu zaburzeń lękowych oraz uczymy rodziców technik redukowania napięcia emocjonalnego u dzieci. Zapraszamy do kontaktu jeśli szukasz profesjonalnego wsparcia dla dziecka lub potrzebujesz inspiracji jako rodzic.